VARİKOSEL (Erkekte Kısırlığın en sık sebebi)

• 10.05.2014
• Paylaş :

Varikosel Testisler vucütta, skrotum (torbalar) içinde bulunmaktadır. VARİKOSEL testislerin kirli kanını kalbe doğru taşıyan toplardamarlarının ileri derecede genişlemesi ve kıvrımlarının artması sonucu oluşan bir damar rahatsızlığıdır.

VARİKOSEL NEDİR?

Testisler vucütta, skrotum (torbalar) içinde bulunmaktadır. VARİKOSEL testislerin kirli kanını kalbe doğru taşıyan toplardamarlarının ileri derecede genişlemesi ve kıvrımlarının artması sonucu oluşan bir damar rahatsızlığıdır.

Varikosel sol tarafta daha sık görülür. Sağ tarafta tek başına görülmesi oldukça nadirdir ,% 10 kadar hastada varikosel çift taraflı olabilmektedir.

Varikosel çok ciddi boyutlara gelene kadar genellikle fiziki herhangi bir şikayete yol açmaz. Bazen ilerlemiş varikosellilerde testislerde ağrı, küçülme, dolgunluk hissi gibi şikayetlere neden olabilirler. Varikosel bazen kasığa vuran künt ağrıya ve testisde çekilme hissine neden olabilir. Ayakta uzun süre kalındığında ağrı artar, yatmakla azalır.

Ancak varikoseli olan erkeklerin bir kısmında herhangi bir fiziki rahatsızlık yapmadan bile İNFERTİLİTE‘ye (çocuk sahibi olmada zorlanmaya) neden olmaktadır.

Kısırlık (infertilite) şikayeti olan erkeklerin yaklaşık % 40- 50'sinde varikosel mevcuttur. Bu genişleyen varisleşmiş toplardamarlarda kanın normalde kalbe doğru belli bir hızla taşınması gerekmektedir. Ancak bu damarların içindeki kapakçıklar da bozulduğundan özellikle karın içi basıncının arttığı durumlarda (örneğin öksürme ve ıkınma esnasında) kan geriye doğru (testislere) kaçar. İşte bu sebepten dolayı testislerde ısı artışına sebep olmakta ve bu nedenle sperm üretimini olumsuz etkilenmektedir, genişleyen damarlarda biriken kanda yüksek oranda bazı metabolik ürünlerin bulunması ve oksijenlenmenin azalması sperm üretimini olumsuz etkilemekte ve kısırlığa sebep olmaktadır.

TANI

Varikosel yumurtalıkların muayene edilmesi ve skrotal renkli doppler ultrasonografik inceleme ile tespit edilir. Muayenede dilate (genişlemiş), torsiyöz (kıvrıntıları artmış) venler hissedilebilir.

Varikosel; I. dereceden IV. dereceye kadar derecelendirilmektedir.

I. derecede ıkınmayla damarlar belirginleşir,

II. derecede damarlar orta kalınlıkta,

III. derecede damarlar ileri derecede kalınlaşmış,

IV. derecede ise damarlar çok genişlemiş, kıvrımlar çok büyük yumaklar yapmıştır ve bozulmuş dolaşıma bağlı testislerde ufalma görülebilir.

TEDAVİ

Düşük dereceli varikosellerde teşhis ve ameliyat kararları Skrotal Renkli Doppler Ultrasonografi ile konulabilmektedir

Ağrısız varikosellerde, testislerde ufalma yapmayan ve/veya evli olup çocuk sahibi olan erkeklerde varikosel tedavisine gerek yoktur. Varikosel ağrı yapıyorsa, testislerde ufalmaya ve infertiliteye neden olmuş ise cerrahi tedavi gereklidir.

Varikoselektomi Ameliyatı

Varikosel erkek infertilitesinin tedavi ile en iyi düzeltilebilen sebebidir. Tedavi oldukca yüz güldürücüdür. Varikoselin tedavisi AMELİYATTIR. Kısırlık şikayeti olan varikoselli erkeklerde, ve / veya çok yoğun ağrı şikayeti olanlarda veya testislerinden biri diğerine göre anlamlı küçülme göstermiş varikoselli erkeklerde, cerrahi tedavi önerilir. Çocukluk dönemindeki varikosellerde ise testis gelişiminin takibi ile izlem yapmak gerekir. Bu izlem sırasında tesitis boyutlarında Küçülme saptanması durumunda veya ileri derecede olan  varikosellerde cerrahi önerilmektedir.Prensip bütün metodlarda aynı olup; varisleşmiş fonksiyonu bozulmuş olan venler bağlanıken, sperm kanalları ve temiz kanı taşıyan testis arterleri ve lenf damarları korunmalıdır.

Açık cerrahi teknikler; normal açık operasyon, MİKROSKOPİK teknikler şeklinde olabilmektedir. Varikoselektomi ameliyatı kasık bölgesine yapılacak lokal anestezi veya belden yapılacak spinal anestezi veya genel anesteziyle rahatlıkla yapılabilir. Ameliyat kasık bölgesinden yapılan küçük bir kesi ile gerçekleştirilir. Varisleşmiş venler bağlanır ve kesilirler. Basit bir ameliyattır ve genellikle hastane de yatmayı gerektirmez. Ameliyat ortalama 20 – 30 dakika kadar sürer. Bu sırada testisle ilgili diğer oluşumların zarar görmemesine özen gösterilmelidir.

Varikosel ameliyatı dikkatli yapılmaz ve lenfatik damarlar bağlanırsa hidrosel (testis çevresinde sıvı birikimi), temiz kan getiren damar (arter) bağlanırsa testis atrofisi gibi komplikasyonlar görülebilir. Mikroskop kullanılarak yapılan ameliyatta (MİKROSKOPİK VARİKOSEL AMELİYATI) bu komplikasyonların oluşma riski en aza iner.

Bir sperm hücresinin yapılmaya başlaması ile olgunlaşıp depo edilmesi arasında 75 gün gerektiğinden varikoselektomiden ortalama 3 ay sonra sperm hücrelerine ait bozukluklar düzelmeye başlar. Bu sebeple ilk sperm tetkiki ameliyattan sonraki 6. ayda yapılmalıdır. Sperm üretimindeki düzelme ameliyat olan hastaların %70 inde görülür. Yapılan araştırmalarda varikoselektomi ameliyatı olanların yaklaşık yarısının bebek sahibi olduklarını göstermiştir.

Op. Dr. Haluk İnal